Luật sư HM&P chia sẻ điều kiện kinh doanh thương mại điện tử và điều kiện pháp lý cần tuân thủ tại Việt Nam từ góc nhìn vụ việc Temu

Ngày 08/11/2024, trong chương trình “Kinh doanh và Pháp luật” của Đài Tiếng nói Nhân dân (VOH), Luật sư Nguyễn Nhật Dương – đại diện Công ty Luật HM&P, đã có buổi chia sẻ từ góc nhìn pháp lý về điều kiện kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới Temu, cũng như các điều kiện pháp lý mà các doanh nghiệp này cần tuân thủ tại Việt Nam.

Chiến lược giảm giá của Temu – góc nhìn từ pháp luật khuyến mại

Thương mại điện tử tại Việt Nam đang phát triển vượt bậc, thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Temu – một nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới – với chính sách giảm giá sâu đã gây tranh cãi và tạo áp lực lớn lên các đối thủ trong ngành.

Theo khoản 1 Điều 7 Nghị định 81/2018/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thương mại, mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa và dịch vụ trong chương trình khuyến mại thông thường không được vượt quá 50% giá trị gốc. Trong khi đó, Temu đã áp dụng chính sách giảm giá sâu đến 70-80%, vượt xa giới hạn này. Theo Luật sư Dương, ngoại lệ đối với mức giảm giá trên 50% chỉ áp dụng trong các chương trình khuyến mại tập trung do cơ quan nhà nước tổ chức, hoặc các dịp lễ, tết theo quy định. Vì Temu không thuộc các trường hợp ngoại lệ này, việc giảm giá mạnh của nền tảng rõ ràng đã vi phạm quy định pháp luật khuyến mại hiện hành tại Việt Nam.

Temu và vấn đề cạnh tranh không lành mạnh

Luật sư Nguyễn Nhật Dương nhận định rằng chiến lược giảm giá sâu của Temu không chỉ vi phạm quy định về khuyến mại mà còn dấy lên lo ngại về cạnh tranh không lành mạnh. Theo khoản 6 Điều 45 Luật Cạnh tranh 2018 có quy định cấm hành vi cấm bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ, khi hành vi này dẫn đến việc loại bỏ các doanh nghiệp khác cùng ngành hoặc gây cản trở sự phát triển bình thường của các doanh nghiệp khác.

Bên cạnh đó, Temu còn đặt ra những lo ngại lớn về chất lượng hàng hóa. Luật sư Dương chia sẻ: “Với việc cắt giảm các khâu trung gian, hàng hóa được chuyển trực tiếp từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng, Temu có thể cắt giảm được phần lớn chi phí. Tuy nhiên, cũng chính vì thiếu sự kiểm soát ở các khâu trung gian, người tiêu dùng có lý do để lo ngại về chất lượng hàng hóa khi đến tay mình”. Đặc biệt, do Temu chưa thiết lập hiện diện thương mại tại Việt Nam (hay nói cách khác là chưa thành lập công ty, chi nhánh hay văn phòng đại diện), người tiêu dùng sẽ gặp khó khăn trong việc khiếu nại hoặc yêu cầu bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp.

Nghĩa vụ pháp lý của doanh nghiệp thương mại điện tử nước ngoài

Theo pháp luật hiện hành, các nền tảng thương mại điện tử cung cấp dịch vụ tại Việt Nam phải:

• Đăng ký hoạt động thương mại điện tử;
• Thành lập văn phòng đại diện hoặc chỉ định đại diện ủy quyền tại Việt Nam.

Đồng thời, vì đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nên doanh nghiệp cũng cần tuân thủ và đáp ứng nhiều quy định khác về giấy phép, thủ tục. Luật sư Dương đã liệt kê nhanh một số thủ tục phải thực hiện như:

• Giấy phép cung cấp dịch vụ thương mại điện tử theo quy định tại Nghị định 09/2018/NĐ-CP về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam;
• Thông báo website thương mại điện tử bán hàng nếu website có chức năng đặt hàng trực tuyến;
• Cấp Giấy phép thành lập sở giao dịch hàng hóa và Đăng ký thiết lập website cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử.

Kiến nghị cho các bên liên quan

Vụ việc Temu là lời cảnh tỉnh mà Luật sư Dương muốn gửi đến các doanh nghiệp và cơ quan quản lý:

• Đối với cơ quan quản lý: Cần tăng cường giám sát các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới, đặc biệt với các doanh nghiệp chưa đăng ký hoạt động hoặc không có hiện diện thương mại tại Việt Nam.
• Đối với doanh nghiệp nội địa: Cần chủ động bảo vệ quyền lợi của mình thông qua các biện pháp pháp lý như khiếu nại về hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
• Đối với người tiêu dùng: Nên tỉnh táo khi lựa chọn các nền tảng thương mại điện tử, đặc biệt là từ những đơn vị chưa đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Kết thúc buổi phỏng vấn, Luật sư Nguyễn Nhật Dương nhấn mạnh rằng, thương mại điện tử tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn trong việc quản lý và tuân thủ pháp luật. Để tạo dựng một môi trường kinh doanh công bằng, các doanh nghiệp, cơ quan quản lý, và người tiêu dùng cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật.

HM&P trân trọng cảm ơn Đài Tiếng nói Nhân dân đã tạo điều kiện để Luật sư HM&P có cơ hội được chia sẻ các thông tin hữu ích và giải pháp thực tiễn đến cho doanh nghiệp, góp phần hỗ trợ các doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật và hoạt động kinh doanh an toàn, hiệu tại Việt Nam.

Nội dung chi tiết buổi phỏng vấn này, kính mời theo dõi theo đường link dưới đây:

Điều kiện kinh doanh thương mại điện tử tại Việt Nam, nhìn từ vụ việc Temu